KORRUPSIYA OMMAVIY MUAMMO VA UNING HAL QILISH YO'LLARI

Korrupsiya — bu jamiyatning har bir sohasiga ta'sir etuvchi global muammo. U iqtisodiy o'sishga to'siq bo'lishi, ijtimoiy adolatsizlikni kuchaytirishi va davlat boshqaruvining samaradorligini pasaytirishi bilan tanilgan. Korrupsiyaning oldini olish va unga qarshi kurashish har bir fuqaroning bevosita burchi hisoblanmogi zarurdir. Biz korrupsiyaning keltirib chiqaradigan asosiy sabablariga to'xtalib o'tadigan bo'lsak ular quydagilardan iboratdir:

5. Ma'naviy yetishmovchilik: Korrupsiya ko'pincha axloqiy qadriyatlarning pasayishi bilan bog'liq. Odamlar tezda boyish yoki muvaffaqiyatga erishish istagida halol yo'lni tanlamasliklari mumkin.
5. Nazoratning yo'qligi: Davlat organlarida va xususiy sektorda samarali nazorat mexanizmlarining yo'qligi korrupsiya uchun qulay sharoit yaratadi. Shuningdek, ochiqlik va shaffoflikning yetishmasligi ham muammoni yanada kuchaytiradi.
5. Iqtisodiy nohaqlik: Ijtimoiy-iqtisodiy farqlar, kam daromadli qatlamdagi odamlarning umidsizlik hissi, korrupsiyani qo'llab-quvvatlaydigan muhit yaratishi sifatida takidlaydigan bo'lsak, Bunday holatlar natijasida kelib chiqadigan salbiy holatlarga ham to'xtalib o'tmoqchiman.

Korrupsiya davlat iqtisodiyotiga jiddiy zarba beradi. U investitsiyalarni qisqartiradi, ish joylarini kamaytiradi hamda ijtimoiy xizmatlarning sifatini pasaytiradi. Bunday holatlar aholining ishonchini susaytiradi va davlatga nisbatan norozilikni oshiradi. Korrupsiya natijasida shunday zararlar yetkazilish ehtimoli mavjud deb hisoblaydigan bo'lsak, korrupsiyani oldini olishning yo'llari to'g'risida ham, fkir yuritib o'tadigan bo'lsak, korrupsiyani oldini olishning quydagi yo'llari mavjud deb hisoblayman.

• Ta'lim va tarbiya: Yosh avlodni diniy va axloqiy qadriyatlar asosida tarbiyalash juda muhimdir.
• Ochiqlik va shaffoflik: Davlat organlari faoliyatini ochiq qilish, budjet xarajatlarini oshkora e'lon qilish – bular korrupsiyani kamaytirishga yordam beradi.
• Qonunchilikni takomillashtirish: Korrupsionerlarni jazolashga qaratilgan qonunlar kuchli bo'lishi kerak. Bunga qo'shimcha ravishda, mustaqil sud tizimini yaratish zarur.
• Fuqarolik jamiyatining faol ishtiroki: Fuqarolar o'z huquqlarini bilishi va ularni himoya qilish uchun faol bo'lishlari lozim. Bu davlat organlariga bosim o'tkazishga yordam beradi. Yuqoridagi fikirlardan qisqacha hulosa qilgan holda quydagilarni takidlashimiz mumkin.

Korrupsiya — bu nafaqat hukumat yoki korporatsiyalar muammosi, balki har birimiz uchun dolzarb masala hisoblanadi. Uning oldini olish uchun faqatgina qonunlar emas, balki xalqning birligi va axloqiy qadriyatlari ham zarurdir. Har birimiz ushbu kurashda o'z hissamizni qo'shganimizdagina, yanada adolatli jamiyat barpo etishga erisha olamiz.

U.Eshimov,

Qo'shrabot tumani “INSON” ijtimoiy xizmatlar markazi huquqiy masalalarda ekspert maslahatchisi.